Czy wiesz, że w ostatnich latach nasilają się ataki ransomware podejmowane przez cyberprzestępców? Z artykułu dowiesz się więcej na temat tych ataków oraz poznasz kilka sposobów, dzięki którym ograniczysz ryzyko padnięcia ofiarą jednego z nich – zapraszamy do lektury!
Vermont zapewnia profesjonalne wsparcie i usługi technologiczne IT dla Twojej firmy. Zapewnimy wszystko, co jest niezbędne do utrzymania i zapewnienia wydajnego i bezpiecznego środowiska IT.
Co to jest Ransomware?
Ransomware to szkodliwe oprogramowanie, które blokuje użytkownikom dostęp do ich systemów, plików lub też bezpośrednio prowadzi do ich uszkodzenia. Jest wyjątkowo uciążliwe, gdyż polega na szyfrowaniu danych znajdujących się na komputerze, a następnie żądaniu okupu za ich odblokowanie.
Szczególnie narażone są na to ogromne przedsiębiorstwa oraz osoby dobrze rozpoznawalne – ponieważ mają dużo pieniędzy, stanowią łakomy kąsek dla przestępców. Jednak tak naprawdę ofiarą takiego ataku może paść dosłownie każdy, w tym nawet domowy użytkownik komputera.
W większości przypadków cyberprzestępcy żądają okupu za odszyfrowanie danych w postaci wypłaty określonej ilości kryptowalut. Co więcej, w razie braku reakcji ze strony właściciela komputera grożą oni skasowaniem informacji znajdujących się na dyskach twardych.
Jak można paść ofiarą ataku ransomware?
Cybeprzestępcy są coraz bardziej przebiegli w zakresie swojej działalności. Nierzadko atakują komputery użytkowników w sposób niezwykle wyrafinowany, przez co są oni całkowicie nieświadomi zagrożenia. Wszystkie te metody można jednak podzielić na 4 podstawowe grupy.
- zainfekowane pliki pobrane z wiadomości e-mail,
- fałszywe strony internetowe – to kopie znanych witryn, które do złudzenia przypominają te prawdziwe,
- zawirusowane dane zagnieżdżone w plikach pobieranych z internetu,
- działanie bezpośrednie – to celowe ataki, a więc wymierzone w konkretnego użytkownika, określane jako APT.
Niewątpliwie w ostatnim czasie największym problemem jest phishing powiązany z pierwszą metodą z powyższej listy. Dziś wbrew pozorom zainfekowane pliki nie muszą być załączane tylko do wiadomości e-mail losowo wysyłanych do różnych osób (często z wykradzionych lub kupionych baz danych).
Przestępcy przesyłają także linki do zainfekowanych plików w wiadomościach SMS (np. podszywając się pod znanego dostawcę jakichś usług), na forach internetowych czy w komentarzach pod różnymi artykułami. Wiadomości często wyglądają bardzo wiarygodnie i zachęcają do klikania w dołączone do nich linki. Nierzadko przestępcy podszywają się pod dostawców energii czy usług telekomunikacyjnych, kurierów, a nawet policję.
Pobieranie plików z niesprawdzonych źródeł – to częste źródło ataków ransomware!
Z pewnością ogromne ryzyko podejmuje każda osoba pobierająca pirackie oprogramowanie. Niezwykle często jest ono zainfekowane i mogą znaleźć się w nim pliki służącego do realizacji ataków ransomware.
Musisz jednak mieć świadomość tego, że teoretycznie dane pobierane z legalnych źródeł, mogą być zainfekowane. Cybernetyczni przestępcy często bowiem tworzą witryny podszywające się pod strony różnych usługodawców. Do złudzenia przypominają te prawdziwe, ale zamieszczone na niej pliki zawierają w sobie złośliwe oprogramowanie. Nieświadomy użytkownik, pobierając je i uruchamiając, może narazić się na atak ransmoware.
Jak uniknąć ataków ransomware?
Na początek przyjrzymy się temu, jak w ogóle ograniczyć samo ryzyko zainfekowania komputera oprogramowaniem ransmoware. W tym celu powinieneś przede wszystkim:
- weryfikować prawdziwość odwiedzanych stron internetowych – powinny być zabezpieczony, czego dowodem jest m.in. przedrostek „https” przed nazwą domeny,
- unikać otwierania załączników z podejrzanie wyglądających maili,
- ściągać oprogramowanie, filmy, gry i wszystkie inne dane wyłącznie ze stron ich producentów lub sprawdzonych sklepów czy platform streamingowych,
- znaleźć w swojej przeglądarce internetowej opcję wykonywania skryptów i wyłączyć ją – często cyberprzestępcy wykorzystują ją do przeprowadzania ataków,
- korzystać z generatorów haseł – koniecznie unikaj wykorzystywania tych samych haseł do różnych kont, a do tego twórz jak najbardziej złożone i trudne do złamania zabezpieczenia (polecamy korzystanie z profesjonalnego generatora haseł).
Oprócz tego absolutną podstawą jest zainstalowanie dobrego oprogramowania antywirusowego. Zdecydowanie polecamy korzystanie z narzędzi płatnych, które gwarantują bardzo szeroką ochronę.
Oczywiście jeśli jest to dla Ciebie za drogie, możesz wykorzystać darmowe programy – zawsze w pewnym stopniu zwiększą Twoje bezpieczeństwo.
Pamiętaj także o tym, aby aktualizować oprogramowanie za każdym razem, gdy tylko dostaniesz związany z tym komunikat.
Producenci programów nie tylko ulepszają swoje narzędzia, ale także wydają tzw. łatki. Usuwają w ten sposób luki w kodzie, które mogłyby zostać wykorzystane przez przestępców do przeprowadzenia ataku ransomware.
Sprawdź też naszą ofertę na: Programy antywirusowe ESET
Zabezpiecz się na wypadek ataku ransomware!
Dzięki czujności i odpowiednim działaniom możesz w dużej mierze ograniczyć ryzyko padnięcia ofiarą ataku ransomware. Jednak niestety jego całkowite wykluczenie jest niemożliwe, ale na szczęście jest sposób na to, aby zabezpieczyć się na wypadek jego wystąpienia. Jak to zrobić? Tworząc kopie zapasowe wszystkich kluczowych danych, a najlepiej ich razem z systemem operacyjnym i jego konfiguracją.
Obecnie, korzystając z odpowiednich narzędzi, możesz stworzyć kopię zapasową na urządzeniu fizycznym (np. dysku twardym), jak i w chmurze danych. Polecamy równoczesne korzystanie z obu rozwiązań, co zwiększy Twoje bezpieczeństwo i szanse na odzyskanie wszystkich plików w razie ataku ransomware.
Mając backup na fizycznym urządzeniu, zadbaj o to, aby nie było ono widoczne w sieci. Najlepiej nie używaj do tego dysku, który masz na stałe zamontowany w komputerze, tylko wykorzystaj model zewnętrzny. Do tego chroń dane do logowania na przestrzeni dyskowej w chmurze, jeśli tam również przechowuje kopię zapasową.
Szkolenie użytkowników w zakresie wykrywania ransomware
Jeśli prowadzisz firmę i chcesz zwiększyć poziom ochrony systemu IT, powinieneś organizować szkolenia dla pracowników z zakresu cyberbezpieczeństwa. Wbrew pozorom wiedzę z dobrze prowadzonych kursów łatwo przeszkolić, a jej znajomość znacząco ograniczy ryzyko padnięcia ofiarą ataku ransomware. Użytkownicy komputerów będą wiedzieć, w jaki sposób rozpoznać ewentualne zagrożenie i co robić, aby go uniknąć.
Bardzo istotne jest to, że szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa poruszają kwestie inżynierii społecznej. Hakerzy często wykorzystują tajniki psychologii do wywierania wpływu na swoje ofiary. Ataki takie nierzadko kierują w stronę osób mających wysoki poziom uprawnień w systemach informatycznych. Wychodzi się bowiem z założenia, że włamanie na konto takich użytkowników da dostęp do ogromnych zasobów danych oraz ustawień systemowych.
Twoja firma padła ofiarą ataku ransomware? Sprawdź, jak zachować się w takiej sytuacji!
Kolejnym kluczowym krokiem, jaki powinieneś podjąć, jest odizolowanie systemów już zainfekowanych do tych „zdrowych”. Dzięki temu unikniesz rozprzestrzeniania się zagrożenia, które obejmie swym zasięgiem jeszcze więcej danych. W międzyczasie już staraj się ustalić źródło ataku. Wiedza, od czego wszystko się zaczęło, będzie istotna przy późniejszym prowadzeniu dochodzenia. Cyberprzestępcy często starają się zacierać ślady swojej działalności, a więc ustalenie, skąd był atak w przyszłości, może być bardzo trudne.
Czynności, które należy podjąć niezwłocznie po wykryciu ataku ransomware
Znasz już podstawy reagowania w przypadku ataku ransomware, ale jest jeszcze kilka innych kwestii, o których także musisz pamiętać. Przede wszystkim powinieneś:
- w maksymalnym stopniu chronić kopie zapasowe – nie podłączaj ich do sieci, aby uniknąć ryzyka, że i one zostaną zaszyfrowane, a następne objęte okupem,
- kategorycznie nie próbować ponownego uruchomienia systemu operacyjnego – gdy to zrobisz, istnieje ryzyko, że złośliwe skrypty zaczną kasować zaszyfrowane dane,
- nie uruchamiaj żadnej aktualizacji – skasujesz w ten sposób pliki tymczasowe, które mogą być kluczowe podczas prowadzenia śledztwa w zakresie ataku ransomware.
Pamiętaj także, aby nie próbować przywracać kopii zapasowych bez upewnienia się, że nie zostały one uszkodzone – weryfikacja spójności danych. Oprócz tego w możliwie największym stopniu współpracuj z organami ścigania, które oczywiście już dawno powinieneś powiadomić. Znacznie zwiększy to szansę ustalenia tożsamości cyberprzestępców.
